Η κατάθλιψη ανήκει στις διαταραχές της διάθεσης του ατόμου. Στην καθομιλουμένη ο όρος «κατάθλιψη» χρησιμοποιείται προκειμένου να περιγράψει ένα ευρύ φάσμα ψυχολογικών καταστάσεων, από την φυσιολογική αντίδραση στην περίπτωση μιας σημαντικής απώλειας, έως την παθολογική εκείνη κατάσταση όπου η καταθλιπτική διάθεση επιμένει για ικανό χρονικό διάστημα σε συνδυασμό και με άλλα συμπτώματα, τα οποία ορίζονται επακριβώς από τα διεθνή ψυχιατρικά συστήματα ταξινόμησης των ψυχιατρικών διαταραχών. Μιλάμε πάντως για «μείζονα κατάθλιψη» στην περίπτωση όπου επηρεάζεται αποφασιστικά η καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου. Οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι τα ποσοστά της κατάθλιψης είναι αυξημένα και βαίνουν διαρκώς αυξανόμενα. Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι πηγή δυστυχίας;
• Ο νεοέλληνας στις μέρες μας, έχει να διαχειριστεί πολλά- απανωτά πένθη, αφού όλες οι υφιστάμενες βεβαιότητές του καταρρέουν ( εργασία, υγεία, φόροι, ανασφάλεια, μετανάστευση, δοκιμασία των σχέσεων).
• Απαιτείται αυξημένη ικανότητα διαχείρισης πενθών και ικανότητα προσαρμογής στα νέα δεδομένα με ρεαλιστική σκέψη και στόχους. Δεν ωφελεί λοιπόν να παρακολουθούμε χωρίς κριτική ικανότητα τις ειδήσεις που προσπαθούν να μας τρομοκρατήσουν. Η ανησυχία για το άγνωστο μέλλον= ανώφελη, οι ακριβείς προβλέψεις= ανέφικτες, όμως η ευγνωμοσύνη για τα υπάρχοντα, η οργάνωση, η εφευρετικότητα και η συνεργασία, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες είναι η μόνη λύση.
• Χωρίς τα ψιμύθια (στολίδια) του καταναλωτισμού, είμαστε αυτό που είμαστε και δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να κρυβόμαστε πίσω από αυτά που έχουμε. Η κρίση ευνοεί λοιπόν την ανάδυση των άλυτων θεμάτων που υπάρχουν μέσα μας!!
• Συνηθίζω να λέω στους ασθενείς μου ότι η ζωή , παρά τις αδιαμφισβήτητες ομορφιές της, συχνά είναι: δύσκολη, άδικη και παράλογη. Αυτό δεν αλλάζει!! Το μόνο που μπορούμε να ρυθμίσουμε είναι την δική μας στάση και δράση .
• Ο ώριμος άνθρωπος γνωρίζει ότι δεν μπορεί να τα έχει όλα. Το λάθος που έκαναν πολλοί γονείς τα τελευταία χρόνια είναι ότι πέρασαν στα παιδιά τους το έμμεσο μήνυμα ότι μπορούν και δικαιούνται να έχουν τα πάντα!! Η ματαίωση, όταν δίνεται με μέτρο, βοηθάει το παιδί να περάσει από την «αρχή της ηδονής» (=παιδιάστικη παντοδυναμία) στην «αρχή της πραγματικότητας», να αντιληφθεί δηλαδή ότι δεν μπορεί στην ζωή του να έχει ό, τι θέλει όποτε το θέλει. Το άτομο το οποίο δεν έμαθε από παιδί να αντιμετωπίζει τις απώλειες, θα εμφανίζει, σε όλη του τη ζωή, προδιάθεση για κατάθλιψη!
Κατά τον Φρόιντ: «η ευτυχία είναι υποκειμενική υπόθεση». Όπως ο έξυπνος έμπορος επενδύει σε πολλές επιχειρήσεις, έτσι και ο άνθρωπος σκόπιμο είναι να επενδύει σε περισσότερους τομείς της ζωής του (πχ: προσωπική ζωή, επαγγελματική ζωή, φίλοι, οικογένεια). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όταν κάτι δεν πάει καλά σε έναν τομέα, θα έχει εναλλακτικές πηγές ικανοποίησης!!!
Νινέττα Δυοβουνιώτου, Κλινικός Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια ομάδας-ζευγαριού-οικογένειας.
